Dzieci ze spektrum autyzmu i zespołem Aspergera postrzegane są jako niegrzeczne, niewychowane, agresywne. Jest to zazwyczaj wynik frustracji dziecka wynikający z zaburzenia, nierozumienia oraz nieumiejętności zastosowania norm społecznych, odnalezienia się w relacji w grupie. W swej terapii logopedycznej traktuję zespół Aspergera jako zaburzenie należące do spektrum autyzmu, ale jednocześnie jako odrębną jednostkę kliniczną.
Jednym z podstawowych objawów zaburzenia jest specyficzny rozwój mowy – dziecko uczy się nowych słów, ale w jego słowniku długo brakuje we wczesnym etapie nabywania języka wyrazów nazywających osoby oraz imiona domowników. Za to pojawiają się pojęcia encyklopedyczne, zasłyszane w telewizji slogany z reklam oraz echolalie. Posługiwanie się językiem oraz myślenie dziecka z zespołem Aspergera jest oparte na schemacie. Duże trudności sprawiają czynności uwarunkowane umiejętnościami naśladowania i sprawnościami sekwencyjnymi. Związane jest to z zaburzeniami funkcjonowania lewej półkuli mózgu oraz dysfunkcją neuronów zwierciadlanych (typowymi zaburzeniami mózgowymi dla autyzmu).
Utrudnia to współdziałanie w grupie, zabawy tematyczne oraz rozpoznawanie i interpretowanie emocji własnych i innych osób, co ma przełożenie na język. Terapia logopedyczna kładzie szczególny nacisk na kategoryzowanie obiektów, wzbogacanie słownictwa nazywającego osoby oraz obiekty z najbliższego otoczenia, emocje, relacje społeczne, relacje przestrzenne, czasowe, przełamywanie schematów językowych, budowanie i rozumienie prostych poleceń. Terapia obejmuje również formułowanie zdań opartych na związkach wyrazowych i językowych relacjach. Ważnym punktem terapii logopedycznej dzieci i młodzieży z autyzmem oraz zespołem Aspergera jest stymulowanie lewopółkulowych mechanizmów przetwarzania języka.